เที่ยวเลย

ถ้ำโพธิสัตว์ เป็นถ้ำที่มีศาสนวัตถุมากมาย ภายในถ้ำกว้าง อากาศปลอดโปร่ง มีความสวยงาม เป็นที่เคารพสักการะบูชาของประชาชนทั่วไป

น้ำตกโผนพบ อุทยานแห่งชาติภูกระดึง เป็นน้ำตก ที่เกิดจากลำธารที่ไหลมาจากป่าชั้นในของอุทยานแห่งชาติภูกระดึง อยู่บริเวณรอยต่อระหว่างป่าปิดกับป่าชั้นนอกของอุทยานฯ

น้ำตกปลาบ่า เกิดจากสายน้ำที่ไหลมาจากห้วยเล็กๆ แล้วแผ่กระจายบนลานหินกว้าง และตกลงสู่แอ่งน้ำ ยิ่งในช่วงหน้าน้ำการตกกระทบบนแอ่งหินเบื้องล่างจะยิ่งรุนแรง ทำให้เกิดละอองน้ำฟุ้งกระจายสวยงามมาก

ภายในวัดถ้ำผายามีความสงบ ร่มรื่นและบริเวณภายในถ้ำผายาจะมีฝูงค้างคาวพันธุ์กินแมลงอาศัยอยู่จำนวนหลายล้านตัว ฝูงค้างคาวจะออกหากินในเวลาตอนเย็นเป็นแถวนานเกือบชั่วโมง การเดินทาง ใช้เส้นทางหมายเลข 2138 เส้นเลย-นาด้วง จากอำเภอเมืองไปประมาณ 8 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวซ้ายแยกเข้าเส้น 2249 ไป 9 กิโลเมตร และเลี้ยวขวาที่บ้านเพีย เข้าเส้นทาง รพช. อีก 11 กิโลเมตร ก็จะถึงวัดถ้ำผายา

ถ้ำผาแบ่น อยู่ห่างจากเชียงคาน 12 กม. ไม่ไกลจากแก่งคุดคู้ สามารถมองเห็นถ้ำได้จากแก่งคุดคู้ ลักษณะของถ้ำจะเป็นถ้ำหินปูนขนาดเล็ก ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยและบ่อน้ำ ชาวบ้านแถวนี้จะเรียกว่า ถ้ำพญานาค ถ้ำนี้อยู่ในเขตวัดถ้ำผาแบ่น ทางเข้าถ้ำต้องเดินขึ้นบันไดนาค ส่วนมากผู้คนจะขึ้นไปเพื่อนมัสการพระพุทธรูปที่อยู่ภายในถ้ำ เพราะมีตำนานเล่ากันว่า เป็นที่ที่นางยักษ์ขิณีหลอกล่อมนุษย์ผู้ชายมาขังไว้เพื่อเป็นอาหาร ภายในถ้ำค่อนข้างชื้นและมืด ต้องใช้ไฟฉาย ตะเกียง หรือเทียนไขส่องนำทางเพื่อความสะดวกในการเข้าชม

วนอุทยานภูบ่อบิด อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าภูห้วยหมาก ป่าภูทอก และป่าภูบ่อบิด เป็นภูเขาสูงชัน โดดเด่น ตั้งอยู่ใกล้ตัวเมืองเลย โครงสร้างภูเขาเป็นหินยาวตลอดแนวทิศตะวันตกและทิศตะวันออก มีถ้ำหลายแห่งและป่ามีสภาพสมบูรณ์ขึ้นอยู่ทางทิศตะวันตกและทิศใต้ เหมาะแก่การชมวิวทิวทัศน์ และศึกษาธรรมชาติพื้นที่เขตติดต่อกับชุมชนจังหวัดเลยระยะทางประมาณ 5 กม.

ภูเตาโปง แหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่ยังไม่ค่อยเป็นที่รู้จักทั่วไป เป็นป่าชุมชนที่ได้รับการอนุรักษ์และพัฒนาขึ้นโดยจิตอาสาของชุมชนบุ่งกุ่ม อาศัยแนวคิดที่ว่า “ป่าอยู่ได้ คนอยู่ได้ ต่างอาศัยซึ่งกันและกัน” จากพื้นที่สัมปทานป่าไม้ของภาครัฐ ที่ถูกปล่อยทิ้งรกร้างจนเสื่อมโทรม กลับมาชุ่มชื้นอีกครั้งด้วยแรงของอาสาชุมชน กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่ซุกซ่อนความอัศจรรย์ทางธรรมชาติไว้มากมาย ทั้งป่าเขียวขจี ทะเลหมอก ดวงดาว แสงอาทิตย์ยามเช้าและยามเย็น

ภูเขาสูงตั้งตระหง่านอยู่ริมลำน้ำพอง หินสีดำ ลักษณะผาเหนือจงอยปากขึ้นไปมีลักษณะเป็นหงอน ถัดลงมาเป็นหินกลมโค้งต่ำจากส่วนหงอนลงมาเป็นส่วนหัว

น้ำตกแก่งสองคอน มีลักษณะเป็นธารน้ำกว้างไหลผ่านก้อนหินใหญ่น้อยมากมายลดหลั่นกันลงมาอย่างน่าชม ท่ามกลางต้นไม้ใหญ่เขียวครึ้มทั่วบริเวณ เหมาะสำหรับนั่งพักผ่อนหย่อนใจ จะมีน้ำมากในช่วงฤดูฝน

ผานกแอ่น อุทยานแห่งชาติภูกระดึง ตั้งอยู่บริเวณทิศตะวันออกของอุทยานฯ เป็นจุดชมวิวที่มีชื่อเสียงของอุทยานอีกแห่งหนึ่ง ที่ได้รับความสนใจจากนักท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวจะนิยมไปจุดท่องเที่ยว เพื่อดูพระอาทิตย์ขึ้น กับทะเลหมอก ซึ่งถือว่ามีความสวยงามติดอันดับต้นๆ ของประเทศไทย

วัดถ้ำผาพุง เป็นวัดที่สร้างกลมกลืนไปกับภูเขาสูง สภาพทางขึ้นมีบันไดปูนที่ทางวัดสร้างขึ้นไปสู่ถ้ำพระและกุฏิกว่า 700 ขั้น และมีทางเดินลัดเลาะเข้าไปในถ้ำอีกประมาณ 100 เมตร เมื่อขึ้นไปถึงในถ้ำ อากาศเย็นสบาย มีพระพุทธรูปในโถงถ้ำ ถ้ำเก่าแก่โบราณ มีหินงอกหินย้อยที่สวยงาม … และถ้าไต่หน้าผาสูงชันไปอีก 100 เมตร จะไปถึงจุดที่มีภาพเขียนสีโบราณประทับอยู่บนหน้าผา สูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 400 เมตร มองเห็นทิวทัศน์เขตรักษาพันธุ์สัตว์ภูหลวง และเรือกสวนไร่นาที่งดงาม … ส่วนภาพเขียนสีพบว่าเป็นรูปสัตว์คล้ายช้าง สภาพค่อนข้างสมบูรณ์ มีร่องรอยกระเทาะเล็กน้อย เขียนด้วยสีแดง ประทับอยู่บนหน้าผาหิน และห่างไปอีกประมาณ 30 เซนติเมตร มีภาพเขียนสีอีกชุดหนึ่งแต่ดูไม่ออกว่าเป็นรูปอะไร และยังพบบริเวณด้านล่างของภาพแรกในระดับสายตามีลักษณะคล้ายกันอีก 1 จุด ภาพเขียนสีดังกล่าวน่าจะเก่าแก่มาก แต่ยังบอกไม่ได้แน่ชัดว่ามีอายุเท่าไร แต่ก็ถือได้ว่าเป็นแหล่งโบราณคดีที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์

ภูหลวงมีความหมายว่าเขาที่สูงใหญ่ หรือหมายถึงภูเขาของพระเจ้าแผ่นดิน มีพื้นที่ประมาณ 560,593 ไร่ สภาพทั่วไปเป็นพื้นที่ราบสูง อากาศเย็นตลอดปีมีดอกไม้ตาฤดูกาลที่สวยงาม เช่น ก่วมแดงหรือที่รู้จักกันว่าเมเปิ้ล กล้วยไม้ป่าดอกขาว ด้านตะวันออกของเทือกภูหลวงมีการค้นพบซากหินรอยเท้าไดโนเสาร์อายุกว่า 120 ล้านปี นอกจากนี้ยังมีป่าหลากชนิด เช่น ป่าผลัดใบหรือป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง ป่าดิบเขา แต่ป่าที่โดดเด่นที่สุดบนภูหลวง คือป่าสนสองใบ สนสามใบ และทุ่งหญ้าตามพื้นที่ราบ เนินเขาและลานหิน

อยู่บนเทือกเขาภูตีนสวนทราย ด้านทิศใต้จะมีหิน โผล่ขึ้นกลางป่าดงดิบ เป็นเสมือนประตูภูตีนสวนทราย ชาวบ้านขึ้นสักการะทุกปี

ห้วยกระทิงเป็นท้ายน้ำ ของอ่างเก็บน้ำ “น้ำหมาน” แหล่งน้ำที่หล่อเลี้ยงคนเมืองเลย สองข้างทาง เป็นภูสูงชัน สามารถล่องแพ ชมทัศนียภาพของอ่างเก็บน้ำในซอกเขาห้วยกระทิง และมีบริการอาหารของแพริมน้ำ

ผาหล่มสัก อุทยานแห่งชาติภูกระดึง ตั้งอยู่บริเวณทิศตะวันตกของอุทยานฯ เป็นจุดชมวิวที่มีชื่อเสียงของอุทยานแห่งชาติภูกระดึง บริเวณจุดชมวิวผาหล่มสักจะมองเห็นทิวทัศน์ของอุทยานแห่งชาติน้ำหนาว และ อ.หล่มสัก จ.เพชรบูรณ์ ซึ่งเป็นที่มาของชื่อผาหล่มสัก และที่สำคัญผาหล่มสักจะเป็นจุดที่มีชื่อเสียงของการดูพระอาทิตย์ตกดิน ซึ่งจะเป็นโปรแกรมหลักที่นักท่องเที่ยวเดินทางมาเที่ยวอุทยานแห่งชาติภูกระดึง จะพลาดไม่ได้

อุทยานแห่งชาติภูเรือ มีพื้นที่ครอบคลุมท้องที่อำเภอภูเรือและอำเภอท่าลี่ จังหวัดเลย อาณาเขตด้านทิศเหนืออยู่ติดกับประเทศลาว รูปพรรณสันฐานของภูเรือมีรูปร่างลักษณะเหมือนเรือใหญ่บนยอดดอยสูงเป็นภูผาสีสันสะดุดตาหินบางก้อนมีลักษณะเหมือนถูกปั้นแต่งไว้ ชาวบ้านเรียกว่า “กว้านสมอ” โดยรอบๆ จะเห็นยอดดอยเป็นขุนเขาน้อยใหญ่ใกล้เคียงเป็นฝ้าขาวด้วยละอองน้ำ หมอก ปกคลุมไว้ท่ามกลางป่าอันอุดมสมบูรณ์ มีเนื้อที่ประมาณ 120.84 ตารางกิโลเมตร ในปี พ.ศ. 2519 อธิบดีกรมป่าไม้ เดินทางมาราชการที่อุทยานแห่งชาติภูกระดึง นายสุจินต์ เพชรดี ปลัดจังหวัดเลย ได้ให้ความเห็นว่า ควรส่งเสริมป่าภูเรือให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวของจังหวัด จากนั้นจังหวัดเลยจึงให้ทางอำเภอภูเรือสำรวจพื้นที่ป่าภูเรือ ซึ่งอำเภอภูเรือได้รายงานถึงจังหวัดเลยว่า พื้นที่ป่าภูเรือมีทรัพยากรธรรมชาติที่สวยงามสำคัญหลายแห่ง เช่น ป่าไม้ น้ำตก ทิวทัศน์ เหมาะที่จะจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติได้ กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ จึงได้ให้เจ้าหน้าที่ไปทำการสำรวจหาข้อมูลเบื้องต้นของป่าภูเรือ ท้องที่อำเภอภูเรือและอำเภอท่าลี่ จังหวัดเลย ปรากฏว่า ป่าแห่งนี้อยู่ในเขตป่าหมายเลข 23 ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 12 พฤศจิกายน 2506 ให้รักษาไว้ให้เป็นป่าถาวรของชาติ พื้นที่ป่าภูเรือประกอบด้วยทิวเขาสูง สลับซับซ้อนเรียงรายเป็นรูปต่างๆ น่าพิศวงสลับกับที่ราบเป็นบางส่วน สาเหตุที่ขนานนามว่า “ภูเรือ” เพราะมีภูเขาลูกหนึ่งมีชะโงกผายื่นออกมาดูคล้ายสำเภาใหญ่ และที่ราบบนยอดเขามีลักษณะคล้ายท้องเรือตลอดจนมีธรรมชาติและทิวทัศน์ที่สวยงาม เหมาะสมที่จะจัดตั้งเป็นอุทยานแห่งชาติ กองอุทยานแห่งชาติ กรมป่าไม้ ได้นำเสนอคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติ ซึ่งมีมติในการประชุมเมื่อวันที่ 12 ธันวาคม 2521 เห็นชอบให้กำหนดพื้นที่ป่าดังกล่าวเป็นอุทยานแห่งชาติ โดยได้มีพระราชกฤษฎีกากำหนดบริเวณที่ดินป่าภูเรือ ในท้องที่ตำบลอาฮี ตำบลท่าลี่ อำเภอท่าลี่ และตำบลลาดค่าง ตำบลหนองบัว ตำบลร่องจิก อำเภอภูเรือ จังหวัดเลย ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ซึ่งประกาศไว้ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 96 ตอนที่ 124 ลงวันที่ 26 กรกฎาคม 2522

หน้าผาสูงชัน มีแหล่งน้ำซับที่มีพืชน้ำ ไลเคนสีเหลืองคล้าย สีทองขึ้นเต็มไปทั่วจึงเรียกว่าผาซับทอง

“แก่งคุดคู้” สถานที่ท่องเที่ยวฮิตของ อ. เชียงคาน จ. เลย เชื่อหรือไม่ว่าเขามีตำนานเล่าต่อกันมา นานแล้วมีพรานป่าคนหนึ่งชื่อ “จึ่งขึ่งดั้งแดง” รูปร่างสูงใหญ่ล่ำสัน มีฝีมือในการล่าสัตว์ วันหนึ่งนายพรานผู้นี้ตามล่าควายเงินมาจากหลวงพระบาง (ที่เรียกควายเงินเพราะมูลของควายตัวนี้เป็นเงิน) พอมาถึงริมน้ำโขงเห็นควายเงินพักกินน้ำ นายพรานจึงดักซุ่มยิง พอดีชาวบ้านแล่นเรือผ่านมา ควายเงินตกใจตื่นเตลิดขึ้นไปบนเขาลูกหนึ่ง (ต่อมาเขาลูกนี้ได้ชื่อว่า”ภูควายเงิน”) นายพรานเลยยิงไปถูกเขาอีกลูกจนพังทลายไปซีกหนึ่ง กลายเป็นหน้าผาสูงชัน ที่ชาวบ้านเรียกว่า “ภูผาแบ่น” นายพรานโกรธคนที่แล่นเรือผ่านซึ่งเป็นต้นเหตุให้ควายเงินหนีไป จึงกลั่นแกล้งด้วยการขนหินมาขวางกั้นลำโขงไม่ให้เดินเรือได้ นายพรานทำการเกือบจะสำเร็จ ก็พอดีมีสามเณรรูปหนึ่งมาเห็นเข้า เณรนั้นออกอุบายหลอกให้นายพรานใช้ไม้เฮียะ (ไม้ใผ่ชนิดหนึ่ง) ผ่าซีกหาบหินแทน ไม้เฮียะผ่าแล้วจะเป็นสันคมกริบ เมื่อนายพรานใช้หาบหิน ไม้นั้นก็บาดคอนอนตายคุดคู้อยู่ที่ริมโขงนั้นเอง แก่งหินนั้นจึงเรียกว่า “แก่งคุดคู้” ผลจากการที่นายพรานขนหินมาวางขวางทำให้กลางน้ำโขง มีหลายแก่งหลายแห่ง มีชื่อเรียกต่างๆ เช่น แก่งฟ้า แก่งจันทร์ เป็นต้น แก่งเหล่านี้แม้จะเป็นอุปสรรคต่อการเดินทางในลำน้ำโขงมาแต่โบราณ แต่ก็เป็นบริเวณที่มีปลาเข้ามาอยู่อาศัยอย่างชุกชุม

เป็นหนึ่งในแหล่งท่องเที่ยวที่มีชื่อเสียงมากที่สุดของประเทศไทย ในแต่ละปีมีคนมาเที่ยวเฉลี่ยหลายหมื่นคน ครอบคลุมพื้นที่ 348.12 ตารางกิโลเมตร (217,575 ไร่) ลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาหินทรายยอดตัด โดยมีที่ราบบนยอดภูกระดึง ประมาณ 60 ตารางกิโลเมตร (37,500 ไร่) มีความสูงอยู่ระหว่าง 400-1,200 เมตรจากระดับน้ำทะเล จุดสูงสุดอยู่ที่บริเวณคอกเมย มีความสูง 1,316 เมตร ภูกระดึงมีธรรมชาติที่นักท่องเที่ยวประทับใจหลายประการ ไม่ว่าจะเป็น ความสวยงามของการชมทิวทัศน์มาจากที่ราบสูง เช่น การชมพระอาทิตย์อัสดงที่ผาหล่มสัก, การสำรวจพรรณไม้นานาชนิด เช่น ไฟเดือนห้าที่แดงสด และดงป่าสนอันกว้างใหญ่, หรือธรรมชาติชนิดอื่น ๆ เช่น การชมน้ำตกที่น้ำตกขุนพอง เป็นต้น

ตั้งอยู่ริมถนนสายท่าสะอาด – ท่าสวรรค์ เขตหมู่ที่ 4 ต.ท่าสวรรค์ ธารน้ำตกท่าสวรรค์ (น้ำตกตาดโตน) อยู่ในลำห้วยน้ำสวย ในช่วงปลายฝนต้นหนาว ลักษณะธารน้ำตกนั้นจะไหลจากลำห้วย ผ่านโขดหิน ขนาดเล็ก เป็นเกาะแก่ง มีโขดหินสูงต่ำเป็นชั้นที่แตกต่าง สลับกับต้นไม้ขนาดกลางและขนาดใหญ่หลายสิบต้น ตรงบริเวณริมธารน้ำตกมองเห็นรากไม้ขนาดใหญ่ที่คดเคี้ยว ดูแปลกตา สวยงามตามธรรมชาติ เหมาะสำหรับการมาท่องเที่ยวพักผ่อน ถ่ายรูป เช็คอิน พร้อมกับสูดบรรยากาศทางธรรมชาติ อย่างไรก็ตาม ในฤดูปลายฝนต้นหนาวคือช่วงที่เหมาะสมที่สุด เนื่องจากน้ำจะมีความใสเป็นพิเศษและมองเห็นน้ำไหลผ่านรากไม้ขนาดใหญ่ได้อย่างชัดเจน

ห้วยน้ำหมาน ตั้งอยู่ที่วนอุทยานหริรักษ์ บริเวณตอนกลางของพื้นที่วนอุทยาน อยู่ไม่ไกลจากตัวจังหวัดเลย เป็นอ่างเก็บน้ำที่มีทิวทัศน์สวยงาม เหมาะสำหรับการพักผ่อนหย่อนใจ และการตั้งแคมป์ อ่างเก็บน้ำห้วยน้ำหมานตอนบน เป็นอ่างเก็บน้ำสันเขื่อนดิน มีขนาดความจุ 26 ล้านลูกบาศก์เมตร ครอบคลุมพื้นที่ 1,500 ไร่ สันเขื่อนยาว 800 เมตร สร้างเพื่อการชลประทาน บริเวณอ่างเก็บน้ำมีทัศนียภาพที่สวยงามของป่าไผ่และภูเขาที่โอบล้อม

สวนหินผางามหรือ คุนหมิงเมืองเลย แนวผาหินปูนสูงใหญ่แลดูเป็นสง่า ทอดตัวเป็นแนวยาว โดดเด่นท่ามกลางทุ่งหญ้าเขียวขจี พื้นที่บริเวณนี้คือที่ตั้งของ สวนหินผางาม เมืองเลย ภายในมีเส้นทางเดินสลับซับซ้อน บางช่วงดูลึกลับตื่นเต้นคล้ายกับผจญภัยอยู่ในเขาวงกต บางช่วงต้องปีนป่ายเพิงหิน หรืออาจต้องมุดลอดโพรงถ้ำ นอกจากนี้ตลอดเส้นทางยังมีโอกาสพบเห็นต้นไม้หายาก และต้นไม้ยักษ์ อย่างปรงเขาที่มีอายุหลายร้อยปี สวนหินแห่งนี้จึงมีชื่อเรียกอีกชื่อว่า “คุนหมิงเมืองเลย”

น้ำตกเพียงดิน หรือ น้ำตกวิสุทธารา เป็นน้ำตกที่สามารถเดินไปถึงได้ง่ายๆ เพราะว่าอยู่บนพื้นดิน ไม่ต้องเดินขึ้นภูเขาให้เหนื่อย ตั้งอยู่เลยสวนหินไป 2 กิโลเมตร … น้ำตกเพียงดินเป็นน้ำตกขนาดกลาง มีหลายชั้น บางชั้นต้องปีนป่าย บางชั้นก็มีน้ำใสไหลเย็นเป็นแอ่งสามารถลงเล่นได้ไม่เป็นอันตราย บางชั้นเป็นหินเรียบลื่นแปลงเป็นสไลเดอร์ธรรมชาติให้เล่นไถลกันอย่างสนุกสนาน บรรยากาศโดยรอบร่มรื่น เหมาะสำหรับพักผ่อน

แก่งตาดข่า เป็นแก่งน้ำตก ตั้งอยู่ที่หมู่ 4 บ้านแก่งม่วง ตำบลน้ำทูน อำเภอท่าลี่ จังหวัดเลย เป็นสถานที่ท่องเที่ยวของตำบลน้ำทูน แก่งนี้จะอยู่ในแม่น้ำเหือง ซึ่งเป็นเส้นแบ่งอาณาเขตระหว่างประเทศไทยกับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

พญานาคราช มีความคดเคี้ยวคล้ายดั่งตัวพญานาค ยาวประมาณ 1 กม. นอกจากนี้แล้วยังมีห้องโถงขนาดใหญ่มีม่านหิน ที่ย้อยลงมาเป็นผืนม่านขนาดใหญ่ห้อยลงมาจากเพดานสูงแล้วแผ่กว้างออกมาอย่างสวยงาม

น้ำตกคิ้ง ตั้งอยู่ภายในอุทยานแห่งชาติภูสวนทราย จังหวัดเลย เป็นน้ำตกขนาดกลางสูง 2 ชั้น ขวางกั้นลำน้ำแพร่ มีลักษณะเป็นแก่งหิน มีความสูง 5 เมตร และกว้าง 25 เมตร มีน้ำไหลตลอดทั้งปี สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จประพาสยังน้ำตกแห่งนี้เมื่อวันที่ 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534

สวนรุกขชาติ 100 ปี กรมป่าไม้ (ปากปวน) ตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2538 เพื่อเฉลิมฉลองการสถาปนากรมป่าไม้ครบรอบ 100 ปี ณ สวนป่าปากปวน ตำบลบ้านปากปวน อำเภอวังสะพุง จังหวัดเลย พื้นที่ประมาณ 650 ไร่ เป็นแหล่งเรียนรู้เรื่องต้นไม้แต่ละประเภท เช่น สวนพรรณไม้หอม สวนพรรณไม้ในวรรณคดี สวนพรรณไม้พระราชทานประจำจังหวัด สวนพรรณไม้มีประโยชน์ ฯลฯ สามารถเดินชมสวนรุกขชาติได้อย่างสบาย อากาศสดชื่น ร่มรื่นอยู่ในแมกไม้ เหมือนเดินชมป่าแต่ไม่ต้องบุกไปไกล

น้ำตกธารสวรรค์ อุทยานแห่งชาติภูกระดึง เป็นน้ำตกที่ต้นกำเนิดจากบึง ซึ่งห่างจากตัวน้ำตกไม่ไกลนัก อยู่ในเขตรับผิดชอบของอุทยานแห่งชาติภูกระดึง น้ำตกมีความสูงประมาณ 9 เมตร กว้าง 6 เมตร ในช่วงฤดูฝนจะมีปริมาณน้ำมากการไหลของน้ำจะไหลตกเป็นม่าน ทำให้น้ำตกมีความสวยงามเหมาะกับการท่องเที่ยว ในฤดูแล้งน้ำตกจะมีปริมาณน้ำน้อยมาก ทำให้น้ำตกขาดความสวยงาม การเดินทางสู่น้ำตกมีระยะทางจากจุดบริการนักท่องเที่ยววังกลาง 2.4 กิโลเมตร โดยจะใช้การเดินเท้าหรือจักรยานก็ได้

จุดชมวิว 1408 เป็นจุดชมวิวที่อยู่ในเขตรับผิดชอบอุทยานแห่งชาติภูสวนทราย ซึ่งเป็นจุดที่มีธรรมชาติที่สวยงามเป็นลักษณะทิวทัศน์ที่เป็นภูเขาสลับซับซ้อนไกลสุดตา นักท่องเที่ยวจะนิยมไปกางเต็นท์รับลมหนาวและดูทะเลหมอก

ภูทอก จุดชมวิวทะเลหมอกที่มีชื่อเสียงและเป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยว ที่มาเที่ยวเชียงคาน มีลักษณะเป็นภูเขาสูง ตั้งอยู่ริมแม่น้ำโขง บนยอดภูเป็นที่ตั้งของสถานีโทรคมนาคมเชียงคาน และเป็นจุดชมวิวทิวทิวทัศน์ที่สวยงาม ของอำเภอเชียงคาน และลำน้ำโขงได้โดยรอบ ตั้งอยู่บนถนนสายเดียวกันกับแก่งคุดคู้ซึ่งห่างจาก ตัวอำเภอ เชียงคานประมาณ 3 กิโลเมตร ใครที่ได้แวะมาเที่ยวเชียงคาน ไม่ควรพลาดการไปชมทะเลหมอกในยามเช้าที่นี่ นอกจากนี้ภูทอกจุดชมวิว ชมความงามของแม่น้ำโขง เมืองสานะคาม และแก่งคุดคู้ได้อย่างชัดเจน ส่วนทะเลหมอกนั้นจะเจอมากน้อยหรืออาจจะไม่เจอเลย ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศในแต่ละวัน

วนอุทยานน้ำตกห้วยเลา เป็นเทือกเขาสูงชัน ภูค้อใหญ่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 200-800 เมตร เป็นเขาหินปูนและหินดินดาน เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารมีลำห้วยที่สำคัญจำนวน 3 ลำห้วย คือ ห้วยถ้ำแก้ว ห้วยเลา และห้วยดินลาย มีน้ำไหลตลอดปี สภาพป่าค่อนข้างสมบูรณ์ มีแหล่งท่องเที่ยวคือถ้ำน้ำลอด เป็นต้นน้ำของน้ำตกห้วยเลาไหลลงมาสู่เชิงเขาเป็นระยะทาง 800 เมตร มี 9 ชั้น ซึ่งแต่ละชั้นมีความสวยงามมาก มีน้ำตกไหลตลอดปี เหมาะแก่การพักผ่อนหย่อนใจ

พื้นที่ป่าภูค้อ-ภูกระแต เป็นเขตป่าสงวนแห่งชาติ ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 897 พ.ศ. 2523 และกรมป่าไม้ ได้มีคำสั่งกรมป่าไม้ที่ 2210/ 2539 ลงวันที่ 3 ธันวาคม 2539 ส่งเจ้าหน้าที่ออกไปควบคุมพื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติภูค้อ – ภูกระแต จังหวัดเลย พร้อมทั้งสำรวจเพื่อกำหนดพื้นที่ให้เป็นเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า เส้นทางเดินป่าศึกษาธรรมชาติ ศึกษาพันธุ์ไม้ สัตว์ป่าเด่น เช่น เลียงผา กระทิง วัวแดง ช้าง หมาใน เสือโคร่ง เสือลายเมฆ เสือไฟ ไก่ฟ้าพญาลอ ฯลฯ – พื้นที่ป่าภูค้อ-ภูกระแต เป็นเขตป่าสงวนแห่งชาติ ตามกฎกระทรวง ฉบับที่ 897 พ.ศ. 2523 -ลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาหินทรายและภูเขาหินปูน สูงชันต่อเนื่องสลับกันเป็นเทือกยาวหลายลูก ระดับความสูงของพื้นที่โดยทั่วไปอยู่ระหว่าง 300 – 980 เมตร จากระดับน้ำทะเล ยอดเขาที่สูงที่สุด คือยอดผารูปช้าง สูงจากระดับน้ำทะเล 977 เมตร เป็นต้นกำเนิดของลำห้วยหลายสาย เช่น ห้วยน้ำเลย ห้วยดินลาย ห้วยเดื่อ ห้วยหอม ห้วยกระโปะ ห้วยเหี้ย ห้วยส้มจีน ห้วยตาดข่า ห้วยซำผักหนาม ห้วยโป่งสาลี ห้วยหินตุ้ม ห้วยไผ่เหนือ – สภาพทั่วไปเป็นป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณและป่าเต็งรัง มีพรรณไม้ที่มีค่าและสำคัญๆ เช่น ไม้ตะเคียน ไม้พยุง ไม้มะค่าโม่ง ไม้มะค่าแต้ ไม้ชิงชัน ไม้ประแดง ไม้ประดู่ ไม้ก่อ ไม้ประแดก ไม้ยาง ไม้เต็ง ไม้รัง เป็นต้น ฯลฯ -มีสัตว์ป่าอาศัยอยู่มากพอสมควร เช่น เลียงผา เก้ง หมี กระจง ลิง คางคาว ไก่ป่า นกต่างๆ เป็นต้น ฯลฯ สัตว์ที่มีลักษณะเด่น ได้แก่ นกขี้ถี่ เลียงผา สัตว์ที่มีจำนวนมากได้แก่ หมูป่า ไก่ป่า ลิง

สวนรุกขชาติภูข้าว ตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2536 โดยใช้บริเวณเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าโคกผาดำ ป่าโคกหนองข่า และ ป่าภูบอบิด ในท้องที่ตำบลนาด้วง อำเภอนาด้วง จังหวัดเลย พื้นที่ประมาณ 2,000 ไร่ เพื่อการอนุรักษ์และฟื้นฟูสภาพป่า

น้ำตกสวนห้อม เป็นน้ำตกหินปูนขนาดกลางมีลักษณะเป็นชั้นย่อมๆ ลดหลั่นกันลงมาหลายสิบเมตร ห้อมล้อมไปด้วยพรรณไม้นานาชนิดจึงร่มรื่นเย็นสบาย ในชั้นล่างมีแอ่งน้ำเล็กๆ ให้เล่นน้ำได้อย่างดี หากต้องการเที่ยวชมน้ำตกชั้นอื่นๆ จะต้องเดินตามเส้นทางหินปูนขึ้นไป จะพบชั้นน้ำตกสวยๆ อีกประมาณ 2 ชั้น ชั้นบนสุดสามารถชมทิวทัศน์สวยงามของขุนเขารอบด้านได้

แก่งโตน เป็นเส้นทางผ่านของแม่น้ำเหือง ซึ่งติดพรมแดนไทย ลาว บริเวณแก่งโตน จะมีหินเรียงรายตามธรรมชาติ เป็นแนวมากมาย ขวางทางน้ำไหล มีสภาพคล้ายน้ำตกขนาดเล็ก และภายในบริเวณแก่งโตนเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ ที่ร่มรื่น มีร้านอาหาร ห้องน้ำบริการนักท่องเที่ยว มีแพลากสำหรับนักท่องเที่ยวได้ได้เล่นน้ำและรับประทานอาหารบนแพอีกด้วย

พระพุทธบาทถ้ำผาบิ้ง อยู่บริเวณวัดถ้ำผาบิ้ง บ้านผาบิ้ง ตำบลนาแก เมื่อนักท่องเที่ยวเดินเข้าไปในถ้ำจะมองเห็นพระพุทธบาทขนาดใหญ่อยู่บนเพดานถ้ำ ลวดลายและนิ้วพระบาทไม่ปรากฏเด่นชัด ขนาดกว้าง 2 ฟุต ยาว 3 ฟุต

อุทยานแห่งชาติภูสวนทราย มีภูมิประเทศ เป็นเทือกเขาสลับ ซับซ้อนทอดตัวเป็นแนวยาวจากเหนือจรดใต้ และมีภูสันทรายสูงโดดเด่นอยู่ท่ามกลางขุนเขาใหญ่น้อย ภูสันทรายสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลาง 1,378 เมตรเป็นต้นน้ำห้วยทราย

มีลักษณะเป็นภูเขาสูง เป็นภูเขายอดตัด หรือภูเขายอดราบโดยเฉพาะช่วงที่มีทะเลหมอกปกคลุม นักท่องเที่ยวเรียกว่า คล้ายภูเขาไฟฟูจิยามาในประเทศญี่ปุ่น

น้ำตกตาดเหือง อุทยานแห่งชาติภูสวนทราย เป็นน้ำตกขนาดใหญ่ มีความสูงประมาณ 15 เมตร ความกว้างประมาณ 20 เมตร เกิดจากลำห้วยตาดเหือง ซึ่งไหลผ่านระหว่างประเทศไทยกับประเทศลาว ทำให้มีชื่อเรียกน้ำตกอีกชื่อหนึ่งว่าน้ำตกมิตรภาพไทย-ลาว

ตั้งอยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 14 กม. เป็นทุ่งต้นดอกนางพญาเสือโคร่ง ประมาณ 1,200 ไร่ เป็นพื้นที่โครงการฟื้นฟูสภาพป่าโดยร่วมกับชุมชนช่วยกันปลูก จนกลายเป็นทุ่งดอกไม้ขนาดใหญ่

มีเนื้อที่ประมาณ 8,500 ไร่ สภาพภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูงและมีหน้าผาสลับซับซ้อนสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 400 – 700 เมตร เป็นภูเขาหินปูนและหินแกรนิต มีถ้ำหินปูนหลายแห่ง ซึ่งภายในเป็นที่ราบลุ่มคล้ายแอ่งกระทะ ทำให้สภาพป่าภายในมีความอุดมสมบูรณ์ พบป่าเต็งรังและเบญจพรรณ ชนิดพันธุ์ไม้ที่สำคัญได้แก่ มะค่าโมง ประดู่แดง รัง ชัน ตะแบก ตะคร้อ อีนก ตะคร้ำ สมพง มะม่วงป่า เต็ง เหียง พลวง ไม้พื้นล่างประกอบด้วยไผ่ชนิดต่าง ๆ บริเวณที่เป็นเทือกเขาหินปูนจะพบสัตว์ป่าสงวนที่ใกล้จะสูญพันธุ์ ได้แก่ เลียงผา นอกจากนี้ยังพบสัตว์ป่าอีกหลายชนิด และนกในวนอุทยานก็มีหลายชนิดที่พบเห็นบ่อยเช่นกัน